Zbigniew Greń

profesor doktor habilitowany

Adres e-mail: zbigniew.gren@uw.edu.pl

Pełnione funkcje

  • 1996-1999 wicedyrektor w Instytucie Slawistyki PAN,
  • 1999-2007 dyrektor Instytutu Slawistyki PAN,
  • 2005-2012 prodziekan Wydziału Polonistyki UW,
  • 2012-2024 dziekan Wydziału Polonistyki UW.

Członkostwa

  • Komisja Socjolingwistyczna przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów,
  • Międzynarodowy Komitet Slawistów (przedstawiciel Polski),
  • Komitet Słowianoznawstwa PAN (przewodniczący Komitetu),
  • Polsko-Czeskie Towarzystwo Naukowe (wiceprzewodniczący),
  • Towarzystwo Naukowe Warszawskie (członek zwyczajny),
  • Polskie Towarzystwo Językoznawcze,
  • Rada Centrum Badań nad Kulturą Warszawy,
  • Rada Naukowa Instytutu Slawistyki PAN,
  • komitety redakcyjne i rady naukowe czasopism: „Nová čeština doma a ve světě” (Praha), „Cognitive Studies/Études cognitives”, „Prace Filologiczne”, „Rocznik Slawistyczny”.

Zainteresowania

językoznawstwo slawistyczne, socjolingwistyka, etnolingwistyka, bohemistyka, śląskoznawstwo, pogranicza i społeczności multietniczne

Przebieg kariery naukowej

  • magisterium: 1979 (Uniwersytet Jagielloński),
  • doktorat: 1985 (Uniwersytet Jagielloński),
  • habilitacja: 1994 (Instytut Slawistyki PAN),
  • profesor tytularny: 2002 (Instytut Slawistyki PAN),
  • profesor zwyczajny: 2009 (Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej UW).

Zob. również: Who is who in Poland, Hübner’s Verlag für Personenenzyklopädien; Złota Księga Nauk Humanistycznych, Wydawnictwo Helion; Współcześni uczeni polscy, t. V, Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji; Elektroniczny Słownik Biograficzny Śląska Cieszyńskiego, http://slownik.kc-cieszyn.pl.

Wykłady gościnne

  • Uniwersytet Opolski, Instytut Filologii Polskiej, w ramach cyklu wykładów z okazji 50-lecia opolskiej polonistyki, Opole 9.03.2000, pt.: Socjolingwistyczne badania na Śląsku Cieszyńskim
  • Komisja Środkowoeuropejska Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków, 18.01.2011, pt.: Tożsamość na pograniczu etnosów blisko spokrewnionych – przypadek pogranicza w trójkącie czesko-polsko-słowackim
  • Ośrodek Kultury Polskiej w Tokio, 27.03.2015 r., pt.: Powstawanie tożsamości etnicznej we współczesnej Europie Środkowej – przykład Śląska (tłumaczony na japoński, druk jako: Gendai Chūō ni okeru esunikku aidentiti no seisei: Shironsuku o daizai ni  [w:] Slavic-Eurasian Research Center News / Surabu Yūrashia Kenkyū Sentā Nyūsu, Sapporo, cz. I. 2015, 142, 14-17; cz. II. 2015, 143, 6-10; cz. III. 2016, 144, 15-19
  • Uniwersytet Hokkaido w Sapporo, 29.03.2015 r., pt.: Identity at the Borders of Closely-Related Ethnic Groups – the Case in the Polish-Czech-Slovak Triangle (druk w Slavia Iaponica)
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Wiśle, w ramach cyklu wykładów „Wakacyjna Akademia Kultury”, Wisła, 21.07.2016, pt.: Język polski i język czeski – tysiąc lat sąsiedztwa
  • Greifswalder Polonicum: „Cieszyn, Těšín, Teschen. One region, one culture?”, Universität Greifswald, Alfried Krupp Wissenschaftskolleg, 6-11.09.2021 – seria 6 wykładów nt.: Sytuacja językowa na Śląsku Cieszyńskim w przeszłości i obecnie
  • Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Friedrich Schiller Universität Jena, w ramach cyklu wykładów  Polen und seine Sprache(n) (‘Polska i jej język(i)’), 24.11.2022, pt.: The Emergence of Ethnic Identity in Contemporary Central Europe – The Silesian Example.

Promotorstwo prac doktorskich

  • Helena Krasowska,  Język polskich górali na Bukowinie, 2004
  • Beata Biesiadowska, Semiotyka reklamy społecznej adresowanej do młodzieży. Porównawcze studium semiotyczne, 2006 r.
  • Jana Kępska, Językowy obraz Unii Europejskiej w prasie polskiej i czeskiej, 2008
  • Beata Kubok, Najstarsze warstwy słownictwa cieszyńskiego, 2010 (z wyróżnieniem)
  • Natalia Urbańczyk-Adach, Wariantywność walencji czeskiego czasownika. Konkurencja struktur syntetycznych i analitycznych, 2011 (z wyróżnieniem)
  • Bożena Itoya, Metody kodyfikacji leksyki we współczesnym języku czeskim i górnołużyckim. Studium porównawcze, 2014
  • Maciej Mętrak, Mapa świata z jarmarcznej ulotki – czeska dziewiętnastowieczna twórczość kramarska w perspektywie etnolingwistycznej, 2021 (z wyróżnieniem)

Granty

Kierownik grantów

  • 1996-1998 Grant NCN pt.: „Problematyka językowa Śląska Cieszyńskiego po obu stronach Olzy – historia i współczesność”
  • 2001-2004 Grant NCN pt.: „Tradycja i współczesność w językowym i kulturowym obrazie świata na Śląsku Cieszyńskim”
  • 2013-2015 Grant NCN pt.: „Stosunki wyznaniowe w językowym obrazie świata na Śląsku Cieszyńskim”

Wykonawca w grantach

  • 2012-2016 Grant NPRH, realizowany w IJP PAN, pt.: „Języki zachodniosłowiańskie wobec pożyczek angielskich w ostatnim dwudziestoleciu – gramatyka, leksyka, pragmatyka, uwarunkowania społeczno-kulturowe”
  • 2013-2016 Grant NPRH, realizowany w Książnicy Cieszyńskiej, Cieszyn, pt.: „Bibliotheca Tessinensis. Kontynuacja procesu wydawania drukiem kluczowych źródeł historycznych odnoszących się do Śląska Cieszyńskiego poprzez publikację 6., 7. i 8. (cz 1.-2.) tomu źródłowej serii wydawniczej Książnicy Cieszyńskiej”

Publikacje

Książki autorskie i współautorskie

  • Nowy Testament cieszyński i Prorocy cieszyńscy. Analiza językowa staroczeskiego przekładu, Wrocław etc. 1987
  • Semantyka i składnia czasowników oznaczających akty mowy w języku polskim i czeskim, Warszawa 1994
  • Śląsk Cieszyński. Dziedzictwo językowe,  Warszawa 2000
  • Tradycja i współczesność w językowym i kulturowym obrazie świata na Śląsku Cieszyńskim, Warszawa 2004
  • Słownik górali polskich na Bukowinie, Warszawa 2008, (z H. Krasowską)
  • Języki zachodniosłowiańskie wobec pożyczek angielskich w ostatnim dwudziestoleciu, Kraków 2016 (z K. Holly, B. Itoyą, M. Mętrakiem, T. Smółkową, A. Żółtak)

Redakcja książek

  • Semantyka a konfrontacja językowa 2, Warszawa 1999 (z V. Koseską-Toszewą)
  • Violetta Koseska, Antoni Mazurkiewicz, Time Flow and Tenses, Warsaw 2010, (z L. Dimitrovą)
  • Res slavisticae. Księga dedykowana Profesor Ewie Siatkowskiej, Warszawa 2010 (z J. Goszczyńską)
  • My z nich. Spuścizna językoznawców Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017 (z Z. Zaron)
  • Z polskich studiów slawistycznych. Prace na XVI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Belgradzie 2018, Seria 13, t. 2. Językoznawstwo, Poznań 2018,
  • My z Nich 2. Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku, Warszawa 2018, (z K. Kleszczową i Z. Zaron)
  • My z nich. 3, Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku, Warszawa 2019, (z K. Kleszczową i Z. Zaron)
  • My z Nich 4. Spuścizna językoznawców polskich XX wieku, Warszawa 2020, (z K.
    Kleszczową i Z. Zaron)
  • Slavia Meridionalis 2021, 21. Społeczeństwo XXI wieku – zacieranie się granic,
    języków i kultur / The society of the 21st century – the blurring of borders, languages and cultures, (z: M. Kresą i A. Żurek-Huszcz)

Artykuły

  • Gramatykalizacja czasowników chotěti / chЪtěti w językach słowiańskich, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 22, 1984, 65-72
  • Kontynuanty długiego o w staroczeskim przekładzie Biblii, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 23, 1985, 175-184
  • Rozwój samogłosek średnich w języku czeskim, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 24, 1986, 163-171
  • Struktura tematyczno-rematyczna pieśni ludowej (na materiale macedońskiej poezji ludowej), (w:) Językowe Studia Bałkanistyczne I, 1986, 163-171
  • Morawizmy w zabytkach staroczeskich, (w:) Z polskich studiów slawistycznych VII, Warszawa 1988, 129-137
  • Pojęcie ‘chcieć’ w językach słowiańskich, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Językoznawcze 87, Kraków 1988, 81-91
  • Konstrukcje z się w opisie walencyjnym czasownika, (w:) Walencja czasownika a problemy leksykografii dwujęzycznej, Wrocław etc. 1991, 125-136
  • Wykorzystanie przekładów literackich w pracy nad dwujęzycznym słownikiem walencyjnym, (w:) Problemy teoretyczno-metodologiczne badań konfrontatywnych języków słowiańskich, Wrocław etc. 1991, 69-78 (z D. Rytel-Kuc)
  • Przyimki kierunkowe i miejscowe w dialektach zachodnio-cieszyńskich, (w:) Studia z z dialektologii polskiej i słowiańskiej, 1992, 75-81
  • Z problematyki konfrontatywnego badania czasownika w językach blisko spokrewnionych (na materiale polskim i czeskim), (w:) Z polskich studiów slawistycznych VIII, Warszawa 1992, 63-68
  • Koncepcja czesko-polskiego słownika walencyjnego czasowników, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 31, 1993, 175-192 ( z D. Rytel-Kuc i G. Ordęgą)
  • Problematyka językowa Śląska Cieszyńskiego po obu stronach Olzy – historia i współczesność, Kwartalnik Opolski 41, 1995, 3-13
  • Analiza sytuacyjna w badaniach konfrontatywnych leksyki, (w:) Semantyka a konfrontacja językowa 1, Warszawa 1996, 209-215
  • Psychologiczne i socjologiczne elementy w typologii aktów mowy, (w:) Sociolingvistické a psycholingvistické aspekty jazykovej komunikácie, Banská Bystrica 1996, 97-108
  • Struktura pola semantycznego mówienia w języku polskim i czeskim (na podstawie analizy reprezentacji czasownikowej), Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 33, 1996, 85-110
  • Techniki przekładowe staroczeskich tłumaczy Biblii i paralelne metody objaśniania tekstu w folklorze, Rocznik Slawistyczny 50, 1996, 77-86
  • Gwara cieszyńska najmłodszej generacji. Stopień znajomości i sposób wykorzystania leksyki gwarowej, (w:) Leksyka słowiańska na warsztacie językoznawcy, Warszawa 1997, 75-89
  • Społeczne uwarunkowania sytuacji językowej na Śląsku Cieszyńskim, (w:) Społeczne zróżnicowanie współczesnej polszczyzny, Szczecin 1997, 27-40
  • Świadomość etniczna i językowa młodego pokolenia Cieszyniaków, (w:) Polszczyzna śląska. Historia i współczesność, Opole 1997, 63-82
  • ‘Swój’ i ‘obcy’ na Śląsku Cieszyńskim – wyznaczenie zakresu na podstawie wyboru kodu w warunkach diglosji, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 34, 1998, 27-41
  • Z problematyki językowej pogranicza polsko-czesko-słowackiego, (w:) Z polskich studiów slawistycznych IX, Warszawa 1998, 95-101
  • Problemy czesko-polskiego pogranicza językowego na Śląsku Cieszyńskim w świetle dokumentacji archiwalnej, (w:) Studia lingwistyczne ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Polańskiemu na 70-lecie Jego urodzin pod red. W. Banysia, L. Bednarczuka i S. Karolaka, Katowice 1999, s. 376-383
  • Specyfika komunikacji językowej w warunkach diglosji, (w:) Retrospektívne a perspektívne pohl’ady na jazykovú komunikáciu, Banská Bystrica 1999, 1, 57-61
  • Założenia gramatyki komunikacyjnej języka czeskiego dla Polaków, (w:) Semantyka a komunikacja językowa 2, Warszawa 1999, 271-282
  • Komunikacja językowa w handlu przygranicznym na Śląsku Cieszyńskim, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 35, 1999, 31-40 (z B. Kubok)
  • Socjolingwistyczne uzupełnienie i weryfikacja dialektologicznych badań arealnych (na materiale gwar cieszyńskich), Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 36, 2000, 41-63
  • Miejsce języka czeskiego w historii Śląska Cieszyńskiego, (w:) Studia z Filologii Słowiańskiej ofiarowane profesor Teresie Zofii Orłoś, Kraków 2000, 95-103
  • Słownik A. Cinciały w cieszyńskiej dialektologii historycznej, (w:) Słowiańskie słowniki gwarowe pod red. H. Popowskiej-Taborskiej, Warszawa 2000, 81-88(z B. Kubok)
  • Próba poszerzenia i weryfikacji badań językowych na Śląsku Cieszyńskim, Slavia 70, 2001, 11-24
  • Stereotypy jako fenomeny językowe, (w:) Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, pod red. M. Kofty i A. Jasińskiej-Kani, Warszawa 2001, 67-79
  • Zakresy swojskości i obcości na Śląsku Cieszyńskim, (w:) Swój i obcy w interetnicznej i interpersonalnej komunikacji językowej, Ostrava 2001, 243-259
  • Wpływy górnośląskie na dialekty cieszyńskie, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 37, 2001, 49-60
  • Komunikacja językowa w kontaktach interetnicznych na masową skalę, (w:) Kultura – Język – Komunikacja. Problemy globalizacji i kultur narodowych, Warszawa 2001, 167-174
  • Dzieje polityczne Śląska Cieszyńskiego w świetle leksyki regionalnej, (w:) Dzieje Słowian w świetle leksyki pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, pod red. J. Ruska, W. Borysia, L. Bednarczuka, Kraków 2002, 249-258
  • Mechanism of Linguistic and Ethnic Conversion at the Borderland of Closely Related Languages and Nations, (w:) The National Idea as a Research Problem, ed. By J. Sujecka, Warszawa 2002, 339-350
  • Wpływ identyfikacji etnicznej i regionalnej na sytuację komunikacyjną w wielokodowych społecznościach pogranicza (na przykładzie Śląska Cieszyńskiego), (w:) Z polskich studiów slawistycznych, Prace na XIII Międzynarodowy Kongres Slawistów w Lublanie 2003, seria 10, Językoznawstwo, Warszawa 2002, 57-65
  • Współczesna sytuacja gwar Śląska Cieszyńskiego, (w:) Języki mniejszości i języki regionalne, pod red. E. Wrocławskiej, J. Zieniukowej, Warszawa 2003, 389-410
  • Czeskie czasowniki vzkázat : vyřídit i ich polskie ekwiwalenty, (w:) Etudes linguistiques romano-slaves offertes a Stanisław Karolak pod red. W. Banyś, L. Bednarczuk, K. Polański, Kraków 2003, 187-193
  • Konfrontacja leksykonów w językach genetycznie i typologicznie bliskich, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 39, 2004, 179-195
  • Badania pogranicza polsko-czesko-słowackiego w Instytucie Slawistyki PAN, (w:) 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954-2004). Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, str. 85-89; (przedruk:) Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 40, 2005, 93-97
  • Zakres wpływów niemieckich w leksyce gwar Śląska Cieszyńskiego, (w:) Slavica leguntur. Aktualne problemy badawcze slawistyki, red. J. Królak, J. Molas, Warszawa 2006, str. 57-70
  • Stałość versus zmienność dialektów cieszyńskich, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 41:2006, 45-58
  • Wielojęzyczność w Księstwie Cieszyńskim, (w:) Wielojęzyczność. Kontakty językowe w rozwoju kultur słowiańskich, pod red. Stanisława Dubisza i Izy Stąpor, Pułtusk 2008, s. 241-265
  • Po śląsku w Internecie. Problemy standaryzacji żywiołowej, (w:) Z polskich studiów slawistycznych, seria XI, Językoznawstwo, Warszawa 2007, s. 61-68
  • Język młodzieży z Zaolzia w Internecie, Prace Filologiczne LIII, Warszawa 2007, s. 233-242
  • The hierarchy of territorial units in the multi – identificational community of Cieszyn Silesia, Sprawy Narodowościowe, 31, 2007, s. 119-129
  • Obraz Cygana i Cyganki w folklorze Śląska Cieszyńskiego, (w:) Bunt tradycji tradycja buntu. Księga dedykowana Profesorowi Krzysztofowi Wrocławskiemu, Warszawa 2008, s.79-95
  • Historia językowa Czeskiego Zakątka w Ziemi Kłodzkiej (zarys problematyki), (w:) Český koutek v Kladsku, Kladský sborník 5, Supplementum, Hradec Kralove 2008, s. 129-135
  • Śląska lokalność w Internecie, (w:) Oblicza lokalności. Ku nowym formom życia lokalnego pod red. J. Kurczewskiej, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 431-441
  • Dialog językowo mieszany na pograniczu wirtualnym słowiańskich języków blisko spokrewnionych, (w:) Tożsamość na styku kultur, pod red. Ireny Masojć, Romualda Naruńca, Wilno 2008, 316-328
  • Problematyka językowa w górnośląskich i zaolziańskich dyskusjach internetowych, (w:) Językowy świat Słowian. Zjawiska, interpretacje, znaki zapytania. Księga jubileuszowa na 70-lecie Profesora Włodzimierza Pianki, red. J. Mindak-Zawadzka, I. Doliński, Warszawa 2009, 75-100
  • Zabawy językowe w dyskusjach internetowych, (w:) Tekst (w) sieci, pod red. D. Ulickiej, Warszawa 2009, s. 91-100, (przedruk:) Język w Internecie. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice 2016, Wydawnictwo UŚ, s. 199-208
  • Etnolingwistyczne procesy na czesko-polskim pograniczu językowym, (w:) Slavjanskie jazyki i kul’tury v sovremennom mire. Trudy i materialy, red. M. L., Remneva, Moskva 2009, s. 47-48
  • Językoznawcze badania bohemistyczne w Polsce, (w:) Česká polonistika a polská bohemistika na přelomu století / Czeska polonistyka i polska bohemistyka na przełomie stuleci, red. M. Borák, R. Gładkiewicz, Praha 2009, 211-232
  • Wizerunek Cygana i Roma w prasie czeskiej, (w:) Res slavisticae. Księga dedykowana Profesor Ewie Siatkowskiej, Warszawa 2010, ss. 47-72
  • Język dokumentów czeskich kancelarii królewskiej na Wawelu, (w:) Zabawy pożyteczne prozą Z przyjacielstwa Andrzejowi K. Guzkowi uczynione i Jemuż dedykowane, red. E. Bem-Wiśniewska, Warszawa 2010, ss.192-203
  • Bukowińsko-śląskie relacje leksykalne, (w:) Bukowina. Integracja społeczno-kulturowa na pograniczu, red. H. Krasowska, E. Kłosek, M. Pokrzyńska, Z. Kowalski, Warszawa-Wrocław-Zielona Góra-Piła 2010, ss. 89-97
  • Wizerunek Kozaka we współczesnej prasie czeskiej, (w:) Silva rerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, red. J.S. Gruchała, H. Kurek, Kraków 2010, ss. 109-118
  • Słowniki przedmiotowe jako źródło w badaniach porównawczych językowego obrazu świata, (w:) Etnolingwistyka a leksykografia, Tom poświęcony Profesorowi Jerzemu Bartmińskiemu, red. W. Chlebda, Opole 2010, ss. 57-66
  • Tożsamość na pograniczu blisko spokrewnionych etnosów – przypadek w trójkącie polsko-czesko-słowackim, Prace Komisji Środkowoeuropejskiej PAU, XIX, 2011, s. 83-97
  • Bukowińsko-śląskie relacje językowo-kulturowe, (w:) Kalejdoskop tematów śląskich. Zbiór studiów filologicznych, red. K. Kossakowska-Jarosz, M. Iżykowska, Opole 2011, s. 147-155
  • Słownictwo religijne w gwarach Śląska Cieszyńskiego, Poradnik Językowy, 2012, str. 37-53
  • Praska Szkoła Lingwistyczna a kultura języka, (w:) Strukturalizm w Europie Środkowej i Wschodniej. Wizje i rewizje, red. D. Ulicka, W. Bolecki, Z dziejów form artystycznych w literaturze polskiej, t. 92, Warszawa 2012, s. 209-225, Wydawnictwo IBL PAN
  • Językowo-kulturowa opozycja miasto : wieś na Śląsku Cieszyńskim, (w:) Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie. Miasto, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2012, s. 335-348, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
  • Miejsce stereotypów religijnych w językowym obrazie świata, (w:) Z polskich studiów slawistycznych, seria XII, Językoznawstwo, Warszawa 2012 r., s. 55-60
  • Tożsamość jako narzędzie operacjonalizacji relacji międzyludzkich (w:) Konstrukcje i destrukcje tożsamości, t. II. Tożsamość wobec wielojęzyczności, red. E. Golachowska i A. Zielińska, Warszawa 2012, s. 13-18, SOW
  • Parametry socjolingwistyczne w badaniach językowych na pograniczu, (w:) Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym, red. H. Kurek, Kraków 2012, s. 35-46, Biblioteka „LingVariów” t. 15,
  • Návrh komunikační mluvnice češtiny pro Poláky, (w:) Čeština v pohledu synchronním a diachronním. Stoleté kořeny Ústavu pro jazyk český, red. S. Čmejrková, J. Hoffmannová, J. Klímová, Praha 2012, s. 661-664, Karolinum
  • Tożsamość śląska – etniczna czy regionalna?, (w:) Narracja i pamięć. Konstrukcje i destrukcje tożsamości III, red. E. Golachowska, A. Zielińska, Warszawa 2014, s. 251-267
  • Możliwości przeciwdziałania stereotypizacji w kontekście wadliwych kodów pamięci, (w:) Wadliwe kody pamięci. Zniekształcenie pamięci o zbrodniach międzynarodowych w dyskursie publicznym, red. A. Nowak-Far, Ł. Zamęcki, Warszawa 2015, s. 199-208, WDiNP UW, (przekład angielski:) Scope for challenging stereotypes in the context of defective codes of memory, (w:) Defective Codes of Memory. How the memory of international crimes is distorted in public discourse,   eds. A. Nowak-Far, Ł. Zamęcki, Warsaw 2015, Legra, 191-200; (przekład niemiecki:) Die Möglichkeiten von Stereotypisierungsbekämpfung im Kontext der fehlerhaften Gedächtnis-Codes, (w:) Die fehlerhaften Gedächtnis-Codes. Die Veunstaltung der Erinnerung an die internatiionalen Verbrechen im öffentlichen Diskurs, Hrs. A. Nowak-Far, Ł. Zamęcki, Warschau 2016, C.H.Beck, 177-186
  • Etnolingvističeskie processy na češsko-pol’skom jazykovom pogranič’e (w:) Aktual’nye etnojazykovye i etnokul’turnye problemy sovremennosti, Kniga II, Moskva 2015, red. G.P. Neščimenko, s. 113-127
  • Język „Dziennika” Andrzeja Cinciały jako przykład dziewiętnastowiecznej polszczyzny regionalnej Śląska Cieszyńskiego, (w:) Andrzej Cinciała, Dziennik 1846-1853, wyd. M. Bogus, cz. 1, Cieszyn 2015, s. 92-114
  • Wariantywność formalna w procesie adaptacji anglicyzmów w języku słowackim,  Semantyka a konfrontacja językowa 5, red. D. Roszko, J. Satoła-Staśkowiak, Warszawa 2015, SOW, 125-137
  • Zdzisław Stieber 1903 – 1980, (w:) Monumenta Universitatis Varsoviensis, Portrety uczonych, Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945 r., Warszawa 2016, 206-214
  • Gendai Chūō ni okeru esunikku aidentiti no seisei: Shironsuku o daizai ni (Powstawanie tożsamości etnicznej we współczesnej Europie Wschodniej: przykład Śląska) (w:) Slavic-Eurasian Research Center News / Surabu Yūrashia Kenkyū Sentā Nyūsu, Sapporo, cz. I. 2015, 142, 14-17; cz. II. 2015, 143, 6-10; cz. III. 2016, 144, 15-19
  • Pokus o zavedení valenční teorie v Polsku, (w:) Výzkum slovesné valence ve slovanských zemích, red. K. Skwarska, E. Kaczmarska, Praha 2016, Slovanský ústav AV ČR, s. 27-36
  • Konstrukcija reči o + navedek v knjigi Rudija Šeliga Poganstvo, (w:) Czytać, wędrować, być. Tom dedykowany Profesorowi Zdzisławowi Daraszowi,  red. M. Bogusławska, J. Goszczyńska, J. Šuler-Galos, Warszawa 2016, Wydział Polonistyki UW, s. 355-361
  • Tradycyjny obraz konfesji na Śląsku Cieszyńskim na podstawie źródeł folklorystycznych, Prace Filologiczne, 69, 2016, s. 169-188
  • Identity at the Borders of Closely-Related Ethnic Groups in the Silesia Region, Slavia Iaponica, 20, 2017, s. 90-116
  • Wizerunek świadka Jehowy i jego miejsce na konfesyjnej mapie świata na Śląsku Cieszyńskim, (w:) Językowe i kulturowe modelowanie świata. Księga dedykowana Profesorowi Karolowi Danielowi Kadłubcowi, Czeski Cieszyn 2017, s. 187-200
  • Wizerunek ateisty i jego miejsce na konfesyjnej mapie świata na Śląsku Cieszyńskim, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 52, 2017, 278-303, DOI: 10.11649/sfps.2017.015
  • Stereotypy etniczne i religijne – wzajemne relacje, [w:] Z polskich studiów slawistycznych. Prace na XVI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Belgradzie 2018, Seria 13, t. 2. Językoznawstwo, red. Z. Greń, Poznań 2018, s. 73-81
  • Miejsce śląskoznawstwa w badaniach polonistycznych, [w:] Polonistyka na początku wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy, t. IV., Pogranicza, mniejszości, regiony, etnolingwistyka, red. J. Tambor, Katowice 2018, 28-40, Wydawnictwo UŚ
  • Spory religijne w prasie Śląska Cieszyńskiego, [w:] O języku dla Anny Wierzbickiej, red. J. Chojak, Z. Zaron, Warszawa 2018, 131-148
  • Gwary Śląska Cieszyńskiego w Internecie, Prace Filologiczne 74, 2019, 401-410
  • Pojęcie sekta na mentalnej mapie świata w społeczności wielowyznaniowej, Prace Filologiczne 2019, LXXIII, 613-628
  • Wizerunek katolika w dyskursie na tematy religijne na portalach regionalnych Śląska Cieszyńskiego, [w:] Dyskursologiczne tezy i syntezy. Język – kultura – media. Prace ofiarowane prof. dr. hab. Maciejowi Kawce, red. P. Płaneta, R. Filas, Kraków 2019, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ, s. 149-170
  • Wizerunek wyznawcy prawosławia na Śląsku Cieszyńskim, [w:] Słowacja, Europa Środkowa i jeszcze dalej. Tom dedykowany Profesor Joannie Goszczyńskiej, red. M. Ivanová, A. Kobylińska, P. Pająk Warszawa 2019, 203-214
  • Obraz Turcji i Turków w XIX-wiecznej prasie Śląska Cieszyńskiego, [w:] Europa Środkowa i Bałkany. Konteksty historyczne i politologiczne. Narody, mniejszości narodowe i religijne, red. M. Korzeniewska-Wiszniewska, A. Kastory, R. Woźnica, Kraków 2019, 153-164
  • Walencja a kolokacja, [w:] Języki słowiańskie dziś: w kręgu kategorii, struktur i procesów, red. J.L. Banasiak, A. Kiklewicz, J. Mazurkiewicz-Sułkowska, Warszawa – Łódź 2021, 121-137, IS PAN, WUŁ: Prace Slawistyczne. Slavica 150
  • Wariantywność formalna w żywiołowej adaptacji anglicyzmów w języku polskim, czeskim i słowackim, Prace Filologiczne 2021 (76), 151-171
  • Ewa Siatkowska (1930 – 2020) [nekrolog], Rocznik Slawistyczny 2021 (70), 3-11
  • Stylizacja śląska w tekstach internetowych. Analiza funkcjonalna, [w:] Generacija Interneta / The Internet Generation, red. D. Stolac, A. Vlastelić, Zagreb – Rijeka 2021, 397-410
  • Przekraczanie granic dialektu – przypadek śląski. Analiza funkcjonalna, Slavia Meridionalis 21, 2021, (1-21)
  • Reforma organizacyjna w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk na przełomie wieków, czyli próba poszukiwania nowych form klasyfikacji, [w:] Niekonwencjonalne historie instytucji slawistycznych, red. Dorota Leśniewska, Warszawa 2021, str. 241-257 , Instytut Slawistyki PAN, Kultura na Pograniczach 16 (cz. 1., str. 241-247)
  • Tożsamość śląska w systemie pojęciowym budzicieli polskiego życia narodowego na Śląsku Cieszyńskim w XIX wieku, Zeszyty Łużyckie 57, 2022, 151-183
  • Klasyfikacja tematyczna słownictwa w leksykografii czeskiej jako źródło do badania zmian w językowym obrazie świata, [w:] Czechy przez naukę języka do rozumienia kultury. Księga dedykowana Teresie Piotrowskiej-Małek, red. Maciej Falski, Elżbieta Kaczmarska-Zglejszewska, Kraków 2023, str. 15-43
  • Relacje między narodowością i religią na Śląsku Cieszyńskim, [w:] Einheit(en) in der Vielfalt von Slavistik und Osteuropakunde. Prudentia Rgnorum Fundamentum. Festschrift für Gerd Hentschel aus Anlass seines 70. Geburtstages, Hauke Bartels, Thomas Menzel, Jan Patrick Zeller, Peter Lang, Berlin 2023, 117-130

Inne

  • Konferencja Międzynarodowej Komisji Słowiańskich Języków Literackich, Język Polski LVII, 1979, 384-387
  • Seminarium w Ochrydzie, Poradnik Językowy 1982, z. 9, s. 644-647
  • Karpacki Atlas Dialektologiczny, t. I, Kišinev 1989, mapy, komentarze i indeksy:17, 24, 26 (z A. Zarębą); komentarze i indeksy: 24, 26; t. II, Moskva 1988, komentarze i indeksy: 12, 39; t.III, Warszawa 1992, mapa, komentarz i indeks: 54, komentarze i indeksy: 11, 25; t. IV, L’viv 1993, mapy, komentarze i indeksy: 5,6, komentarz i indeks: 6
  • Czeski język i jego narzecza, (w:) Wczesna Słowiańszczyzna. Przewodnik po dziejach i literaturze pod red. R. Grzesika, Poznań 2008, 118-120
  • Słowacki język i jego narzecza. (w:) Wczesna Słowiańszczyzna. Przewodnik po dziejach i literaturze pod red. R. Grzesika, Poznań 2008, 569-572
  • (rec.) Jadwiga Symoni-Sułkowska, Formacje rzeczownikowe utworzone od wyrażeń przyimkowych, Wrocław 1987; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 29, 1991, 209-219
  • (rec.) Robert Mrózek, Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego, Katowice 1984; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 29, 1991, 251-263
  • (rec.) Janina Labocha, Opowiadania ludowe ze Śląska Cieszyńskiego w Czechosłowacji w świetle pragmalingwistyki tekstu, Kraków 1990; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 31, 1993, 292-300
  • (rec.) Karel Oliva, Polsko-cesky slovnik, I – Praha 1994, II – Praha 1995; Slavia 66, 1997, 467-469
  • (rec.) Beitrage der Europaischen Slavistischen Linguistik, Hrsg. M. Giger, B. Wiemer, Munchen 1998; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 37, 2001, 223-241
  • (rec.) Lexikologie und Sprachveranderung in der Slavia, Hrsg. M. Giger, Th. Menzel, B. Wiemer, Oldenburg 1998; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 37, 2001, 223-241
  • (rec.) Irena Kwilecka, Studia nad staropolskimi przekładami Biblii, Poznań 2003; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 39, 2004, 309-313
  • (rec) K. Waszakowa, Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa 2005; Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 42, 2007, s. 299-304
  • (rec.)Artur Czesak, Współczesne teksty śląskie na tle procesów językotwórczych i standaryzacyjnych współczesnej Słowiańszczyzny (Kraków: Księgarnia Akademicka, 2015, 366 s.); „Slavia Iaponica, Studies in Slavic Languages and Literatures, 21, 2018, ss. 129-136
  • Społeczeństwo XXI wieku – zacieranie się granic, języków i kultur / The society
    of the 21st century – the blurring of borders, languages and
    cultures,     z: Kresa, M., & Żurek-Huszcz, A. Slavia Meridionalis, 21, 2021, ss. 1-4