Film a dějiny. 7. Propaganda
Edičně připravil Petr Kopal
Praha 2018
Jest to kolejna, siódma część przygotowanej z rozmachem serii zatytułowanej Film i historia. Okładka tego najnowszego tomu sygnalizuje coś bardzo groźnego. To fragment kadru z amerykańskiego horroru z lat pięćdziesiątych pt. Them! (Oni!). Ci „oni” są gigantycznymi, zmutowanymi mrówkami, które atakują Amerykanów. Przekaz jest jasny: te potworne insekty symbolizują oczywiście komunistów. Z drugiej zaś strony, w Czechosłowacji, nakręcono animowaną „minihistorię” z uzbrojonymi po zęby stonkami w roli niemal głównej! Tę w czarnych barwach malowaną rzeczywistość kapitalistyczną równoważyły optymistyczne obrazy przedstawiające budowę socjalizmu. Publikacja nie ogranicza się jednak tylko do propagandy okresu „zimnej wojny”. Wstępny szkic Kopala przybliża czytelnikom samo pojęcie propagandy, jej narodziny oraz zmienne losy na przestrzeni wieków – już od europejskiego średniowiecza.
Bezčasí. Československo v letech 1972-1977.
Editoři Jiří Petráš, Libor Svoboda.
Praha – České Budějovice 2018
Niezwykle trafne określenie bezčasí (‘bezczas’) pochodzi od Petra Pitharta. Tak nazwał on okres normalizacji, będący erą stagnacji, autorytaryzmu, zamrożenia wszelkich niezależnych działań społecznych. Historia się na tych kilka lat w Czechosłowacji zatrzymała…
Prezentowany tom zawiera ponad 30 tekstów różnych autorów, przede wszystkim czeskich. Jest też jeden Polak, Mirosław Szumiło (pisze o stosunkach polsko-czechosłowackich w latach siedemdziesiątych). Artykuły zostały zgrupowane w trzech częściach: Kultura, nauka; Polityka, społeczeństwo; Regiony, sport. Obejmują zatem wszystkie dziedziny życia w ówczesnej socjalistycznej Czechosłowacji.